بسم الله الرحمن الرحیم
ولاء و براء(موالاة ومعاداة)
یکی از ارکان مهم عقیده اسلامی است که در آیات واحادیث  بسیار به آن تاکید شده است ودر جاهای بسیاری ذکر این عقیده به میان آمده  است ولی امروزه به علت تلاشها و برنامه ریزیهای طولانی مدت دشمنان اسلام در میان امت اسلامی نامی غریب پیدا کرده است  تا حدی که در مراکز دین یعنی مدارس دینی نیز به آن اهمیتی قایل نیستندواین عقیده مهم اسلامی را به باد فراموشی سپرده اند وبه جز اندکی از مسلمین بالخصوص مجاهدین دیگر مسلمین از این عقیده اطلاعات کافی ندارند وحتی در مورد این عقیده چیزی نشنیده اند وهیچگونه آشنایی با آن ندارند واین بدان دلیل است که دشمنان اسلام از صدر اسلام تا کنون در پی بیگانه کردن امت با این عقیده بوده اند  چرا که آنان میدانند که احیاء این عقیده در بین مسلمین  برابر با نفرت ودشمنی مسلمین با آنان خواهد بودودر نهایت منجر به برپایی جهاد وقتال بر علیه کفار  می شود .
به همین خاطر است که کفار بیش از هر چیز روی این عقیده کار کرده ومی کنند وتا حدی در این راستا به موفقیتهایی نیز رسیده اند.


ولاء:به معنای دوستی است ومراد ازآن در اینجا دوستی با دوستان الله (مومنین)وبه خاطر الله است.
الله تعالی می فرماید:
(یا ایّها الّذین آمنوا لا تتّخذوا الکافرین أولیاء من دون المومنین  أتریدون أن تجعلوا لله علیکم سلطنًا مبیناً)-144النساء
ترجمه:(ای کسانی که ایمان آورده اید به دوستی نگیرید کافران را به غیر از مومنین  آیا میخواهید  برای الله بر علیه خودتان دلیلی روشن قرار دهید.)  
منظور اینکه با دوستی کفارخود را مستحق عذاب الله قرار داده ایم .
ودر جای دیگرمی فرماید:
(لا تجدُ قومًا یُؤمنون باللهِ والیومِ الآخِرِ یُوادّون مَن حادّ اللهَ و رسولَه و لَو کانوا آباءَهم أو أبناءَهم أو إخوانَهم أوعشیرَتَهم.....)
ترجمه:(نمی یابی قومی که به الله وروز قیامت ایمان داشته باشند ودوستی کنند با کسانی که با الله و رسولش دشمنی کرده اند واگر چه اینها پدرانشان یا فرزندانشان یا برادرانشان یا خانواده شان باشند.....)22--مجادله
پس معلوم شد که مومنین هرگز نمیتوانندونباید با کفار دوستی کنند اگر چه این کفار نزدیکترین اشخاص به ما باشند واین است حقیقت ایمان.
ابوأمامه(رض)از رسول اکرم(ص)روایت می کند که آن حضرت فرمودند:
(مَن أحبّ للهِ وأبغضَ للهِ وأعطی للهِ ومنعَ للهِ فقد استکملَ الایمان)أبو داوود
ترجمه:(کسی که برای الله محبت کند  وبرای الله بغض ونفرت کند وبرای الله انفاق کند وبرای الله از انفاق خود داری کند یقینًا ایمانش کامل است.)


براء:به معنای بیزاری است وشرعًا اظهار بیزاری نفرت ودشمنی با کفار را گویند واین مسئله بر هر مسلمانی واجب است.
الله تعالی می فرماید:
(وَأذانٌ مِنَ اللهِ ورسولِهِ الی الناسِ یومَ الحجِّ الأکبرِ أنّ اللهَ بریءٌ مِنَ المشرکینَ و رسولـُهُ......)3-التوبه
ترجمه:(اطلاعیه ایست از جانب الله ورسولش به سوی مردم روز حج اکبر(به این مضمون که)یقینـًاالله ورسولش از مشرکین بیزارند.)
ودر جای دیگر الله تعالی می فرماید:
(قَد کانـَت لکم أُسوَةٌ حَسَنَـة فی إبراهیمَ والـّذینَ معه إذ قالوا لِقـَومِهم إنّـا بُرَءاؤُ مِنکـُم وممّا تعبُدون من دون اللهِ  کفرنا بکم   و بدا بیننا وبینکمُ العداوَةُ و البَغضاءُ ابدًا حتّی تؤمنوا باللهِ وحده  الـّا قــَولُ إبراهیمَ لُأبیه لأستـَغفـِرَنّ لک وماأملک لکَ مِنَ اللهِ من شیئٍ   ربّنا علیکَ توکـّلنا وإلیک أنبنا وإلیک المصیر)4-الممتحنة
ترجمه:(برای شما الگویی نیکوست در ابراهیم وکسانی که همراه او بودند هنگامی که به قومشان گفتند همانا ما بیزاریم از شما واز آنچه غیر الله عبادت می کنید   به شما کفر ورزیدیم   وشروع شده بین ما وشما دشمنی وکینه ونفرت برای همیشه تا اینکه به الله یگانه ایمان آورید.  به جز سخن ابراهیم در مورد پدرش(که گفت)برایت طلب مغفرت خواهم کرد ولیکن مالک چیزی برایت از جانب الله نیستم.   بار الها بر تو توکل کرده ایم وبه سوی تو برمی گردیم و باز گشت ما به سوی توست.)
خلاصه مطالب آیات:
1-الله ورسولش از مشرکین بیزارند.
2-اظهار بیزاری از کفاروکفرشان واجب است.
3-این اظهار بیزاری از کفار تا زمانی که کفار بر الله ایمان نیاورده اند بر مسلمین لازم است.
4-دلالت آیه به اینکه عقیده ولاء وبراء در امت های قبلی نیز به مانند امت محمدیه(ص)یک قانون مستقل بوده است.
5-دلالت آیه بر این که طلب مغفرت برای کفار جایز نیست.
حکم ولاء و دوستی با کفار
الله تعالی می فرماید:
(یا أیـّها الـّذین آمنوا لا تتـَّخذوا الیهودَ و النصاری أولیاءَ   بعضُهم أولیاءُ بعضٍ ومَن یَّتولـَّهم مِنکم فـَإنـَّه مِنهم إنّ اللهَ لا یهدِی القومَ الظـّالمینَ)51- مائده
ترجمه:(ای کسانی که ایمان آورده اید یهود و نصاری را به دوستی  نگیرید گروهی از آنها باگروه دیگر دوست هستند و هر کس از شما با آنها دوستی کند پس یقینا او از آنهاست همانا الله قوم ظالمین را هدایت نمی کند .)
قال ابن عباس (رض):هو مشرکٌ مثلـُهم  لأنّ من رضی بالشرک فهو مشرکٌ.-قرطبی
ابن عباس (رض) می فرماید:این شخص به مانند آنان مشرک است چرا که کسی به شرک راضی شود پس او مشرک است. تفسیر قرطبی
الله تعالی می فرماید:
(یا أیها الـّذینَ آمَنوا لا تتـَّخِذوا آباءَکم وإخوانَکم أولیاءَ إنِ استـَحـَبُّوا الکفرَ علی الایمانِ و من یَّتولـَّهم منکم فأولئکَ  هم الظـّالمونَ)23-التوبه
ترجمه:(ای کسانی که ایمان آورده اید پدران وبرادرانتان را به دوستی نگیرید اگر کفر را بر ایمان ترجیح دادند وهر کس از شما با آنها دوستی کند پس این ها از زمره ظالمانند)
و در جای دیگر می فرماید:
(بشـِّر المنافقین بأنَّ لهم عذابـًا الیمـًا-الـَّذین یتـَّخذون الکافرین أولیاءَ مِن دون المؤمنین......)138-139-النساء
(بشارت بده منافقین رابه اینکه برای آنها عذابی دردناک است-کسانی که کفرین را به غیر از مؤمنین به دوستی می گیرند.)
خلاصه مطالب آیات:
1-موالاة با کفار کفر محسوب می شود.
2-کسانی که با کفاردوستی می کنند از گروه ظالمین به شمار می روند .
3-اگر پدر و مادر یک شخص کافر باشند محبت با آنان جایز نیست.البته اجازه احسان و نیکی با آنا را دارد.(وَصاحبهما فی الدنیا معروفـًا)
4-موالاة با کفار نفاق نیز محسوب می شود.
5-این گونه افراد گرفتار عذاب دردناک الهی خواهند شد.
6-این افراد از هدایت الهی محروم می شوند.
فتوای علماء در این قضیه:
1-عبدالله بن عباس(رض):  من تولـّاهم فهو مشرکٌ مثلهم(تفسیر رازی ج16ص19)
کسی که با آنها دوستی کند پس به مانند آنان مشرک است.
2-عبدالله بن عتبه بن عبدالله بن مسعود:   لیتق احدکم ان یکون یهودیا أو نصرانیاو هو لا یشعره.
بر حذر باشیداز اینکه یهودی و نصرانی بگردید وخبر نشوید.
3-امام طبری (ره):هرکس با کفار دوستی کند ودر مقابل مسلمین آنها را مدد کند از ملت کفر به شمار می آید(تفسیر طبری ج4ص617)
4-شیخ ابن باز:علماء اسلام بر این متفق هستند که کسیکه بر خلاف مسلمین کفار را کمک کند یا با آنها هر نوع همکاری بکند همانند آنها کافر به شمار می آید.(فتاوای شیخ ابن باز ج1ص274)

چند نمونه از فرمایشات رسول اکرم(ص)در مورد ولاءو براء:
*عن انسٍ قال قال رسول الله (ص):
(لایُؤمنُ عبدٌ حتی أکونَ أحبَّ إلیهِ من أهله وماله والناس أجمعین)رواه مسلم
ایمان نمی آورد هیچ بنده ای تا زمانی که من نزد او محبوبتر ازخانواده اش ومالش وتمام مردم باشم. 
*عن أبی ذرِ(رض)قال قال النبی(ص):
(إنّ أحبّ الاعمال الی الله تعالی  الحبُّ فی اللهِ والبغضُ فی اللهِ)رواه احمد
یقینا از محبوبترین اعمال نزد الله تعالی دوستی به خاطر الله وبغض ودشمنی به خاطر الله است.
*عن أبی هریرة(رض)قال قال رسول الله(ص):
(الرجل علی دین خلیلـِه فالینظر احدکم مَن یخاللُ)   ترمذی-حسن
هر شخص بر دین دوستش می باشد پس بنگرد که چه کسی را به دوستی می گیرد.
*عن سمُرة بن جُندُبٍ عن النبی (ص)قال:
    (لا تساکنوا المشرکین ولا تُجامعوهم فمَن ساکـَنهم أو جامعهم ملیس منّا) حاکم-حسن
سکونت نکنیدهمراه مشرکین وبا آنان جمع نشوید پس کسی که مسکن گزیند همراه آنان یا با آنان جمع شود از ما نیست.
*عن سمره بن جندبِ أمّا بعدقال رسول الله (ص):
(مَن جامع المشرکَ وسکن معه فإنّه مثله) أبوداوود - صحیح
کسی که جمع شود همراه مشرک وسکونت گزیند با او پس او مثل آن مشرک است.
*عن جُرَیر بن عبداللهِ قال قال رسول الله:
(أنا بریءٌ مِن کُلِّ مسلمٍ یَقومُ بینَ أظهر المشرکینَ.) ابو داوود
من بیزارم از هر مسلمانی که بین مشرکین اقامت می کند.  


چند مسئله در مورد ولاءوبراء 
*در مورد سلام
1_نباید مسلمین در مقابل کفار ومشرکین پیش سلام باشند.
قال رسول الله (ص):(ولا تبدأوهم بالسلام)
2-اگر آنها سلام دادند در جواب فقط  وعلیکم بگوییم.
*در مورد سکونت در دیار کفار 
 علماء بر این اتفاق دارند که سکونت در دیار کفار ومشرکین صحیح نمی باشد مگر به چند  شرط:
1_نیت سکونت برای همیشه را نداشته باشد.
2-در آنجا اجازه عمل به شریعت اسلامی را داشته باشد.
3-اگر از این نمی ترسد که در آنجا متاثر شود .
4- کسانی که برای خدمت به دین مجبورشوند در دیار کفار سکونت کنند .
5-اگر آن مشکل در در دیار مسلمین حل شود اجازه سکونت در دیار کفار  را ندارد.
ادامه دارد......